Literaturgeschichte der Compiiatiunes antiquae etc.
89
cognoscitur, ubi crimen enorme commissum dicitur, ut II. q. V. super
causa, ubi propter dilapidationem spoliatur, ut III. q. II. quia ea, ubi
ex restitutione scandalum generatur, ut II. q. I. in primis, III. q. VI.
hoc quippe, ubi crimen, pro quo est spoliatum, est notorium, ut II.
q.I. manifestum, lllud tarnen quidam dicunt speciale in papa, ut XXIII.
di in nomine. Sunt praeterae duae exceptiones, quae petenti restitu-
tionem cum effectu obviantur: exceptio rei iudicatae super posses-
sione: ar. supra eod. audita, et recusatio, ut s. e. c. II. Ä.
o) ibid. v. can. institutione. 'si tarnen de jure institutionis
iudici iiqueat, de utroque insimul potest pronuntiare, ut extra dilecti
filii et videtur, quod de boc petentem restitutione possit reconvenire:
ut extra bo. mem. §. ult. §. hic tarnen habetur contra Ä. .
p) Zu c. si duobus 7. de appellat. v. juris entwickelt er fol
gende staatsrechtliche Theorie i), welche später sehr prakisch
wurde: 'Supple ad hoc statuti. §. Ar. quod imperator gladium non
habeat a papa: XCYI. di. si imperator, XXIII. legimus, XXIII. q. IIII.
quaesitum. Ar. contra XXIII. di. c. II., XCVI. duae, XV. q. VI. alias.
Ad haec dicunt quidam, quod potestatem et gladium habet tantum
a principibus, quorum est imperatorem eligere ex jure consuetudi-
navio; sub papa consentientibus principibus accusari potest et etiam
deponi, subest tarnen papae quoad spiritualia. Verum tarnen papa
imperatori non subest nec quoad spiritualia nec quoad temporalia.
Ecclesia enim et omnes res eins a laica potestate sunt exemtae, ut
XXVI. bene, X. q. I. noverit, licet eas defendere teneatur, ut XXIII.
q. V. ut principes, XI. q, III. nolite, Verius est quod gladium habeat
a papa. Est enim corpus unum ecclesiae, ergo unum solum caput
habere debet. Item dominus utroque gladio usus est ut XCVI cum
ad verum, I. q. III. ex multis. Sed Petrum vicarium suum in terris in
solidum constituit, ergo utrumque gladium ei reliquit. Item si domi
nus materialem gladium habuit, dicas, quem principem sibi vicarium
in hoc constituit. Item Moyses utrumque habuit, cuius successor est
papa in novo testamento. Item ipse Petrus dixit domino: Ecce duo
gladiihic; ergo illi gladii aput Petrum tune fuernnt. Item si quoad tem-
porälia imperator sub papa non fuisset, ergo de eis sub papa respon-
9 Die Autorschaft des Alauns ist durch das frühere Citat von fanered ausser Zweifel
gestellt.