Studien zur Geschichte der altdeutschen Predigt
47
vel in horis sunt corde, in foro vel alias et sine omni intentione
sunt mente. — in quo invenitur, quod utile esset et valde ex-
pediens, quod quilibet, qui plus orare nollet, saltem septem
horas diceret. die de omnibus Paternoster, que religiosi illitterati
pro suis horis dicere consueverunt. et easdem horas nos lit-
terati, quantumcunque occupati, dicimus cottidie ad laudem
septem passionum, quas Christus in illis pertulit. nomina per
singula (vgl. Anzeiger für deutsche Sprache und Literatur 7,241 f.).
quas qui dicit, multum meretur. nota, quod dicunt quidam reli
giosi illitterati XII Paternoster pro Vcsperis, pro omnibus, que
Christus tune pertulit, cum ad passionem se preparavit. pro
Completorio in sero ad laudem omnium, que tune pertulit, VII.
pro Matutina XXIX, eo quod tune quasi per totam noctem
multiplicia et longa martiria pertulit. die articulos passionis in
Matutinis. similiter pro Prima VII, pro Tertia, Sexta, Nona,
pro qualibet illarum VII. tauge, si vis, quomodo circa Tertiam
Barrabas dimittitur, et Christus crucifigi postulatur. quomodo
circa Sextam crucifigebatur et nudabatur. circa Nonam quomodo
debilitate clamavit ,sitio‘, et dederunt ei fei. sic adhuc multi
sunt, qui se excusant per occupationes, qui, si pro quolibet Pater
noster ovum daretur, multa ova in die lucrarentur. sed ne omnino
omnes horas obmittant, ut in aliquo passioni Domini per aliquam
gratiarum actionem cottidie respondeant et per aliquas septi-
manas hoc dicere non omittant. sunt enim, qui similiter omnes
horas beate Virginis, multa dicunt Avemaria, et angelis et aliis
sanctis multa Paternoster, similiter et pro mortuis multa. Das
Vaterunser wird gelegentlich mißachtet, Comm. 4, 6: ut quidam,
qui Paternoster scire contempnunt ut jumenta. Dafür preist er
es umsomehr, Freib. 1, 19 a : nihil est, quod in hiis septem
petitionibus non contineatur, sive ad presentem, sive ad futuram
vitam. vel dimitte totum Paternoster et die tantum: adveniat
regnurn tuum! Freib. 1, 62 d : in tantum ei bene placet et diligit,
ut unum Paternoster tuum diligat plus, quam si infidelis cru-
cifigeretur corporaliter ut Christus, post decollaretur ut Johannes,
post assaretur ut Laurentius, post rotaretur ut Georius, post
demembraretur ut Emmeramus (von Eegensburg). hoc totum
non esset tibi tarn utile et Deo tarn placitum ut unum Pater
noster tuum. Freib. 2, 22 L : si dicis: ,non possum Paternoster
numerare', respondeo: non eures, Dominus bene numerat. dicis: