3 Kritische Studien zu den Naturales Quaestiones Senecas. 9 Fall ist. 1 Man wird zur Lesart des Codex E zurückkehren und die Worte beweiskräftig dadurch machen müssen, dass man color durch ictorum ergänzt: esse illum ignem color icto- rum ostendit, qui non est nisi ex eo, ostendit effectus etc. Vgl. Lucret. 6, 220 f. Der Beweis wird im Folgenden noch ergänzt durch den Zusatz etiam quae non percussa sunt, tarnen adusta cernuntur, was theils von Gegenständen gilt, die, wie man sagt, vom Blitze blos gestreift worden, oder die anderen, getroffenen Ge genständen nahe sich befanden, theils von Fällen, wie sie Cap. 52, 1 erörtert werden. II, 27, 3 Hic proprie fragor dicitur, subitus et vehemens, quo edito concidunt homines et exanimantur, quidani vero vivi stupent et in totum sibi excidunt, quos vocamus adtonitos, quorum mentes sonus ille coelestis loco pepulit. Da nach G. Müllers Angabe p. 27 Codex E wie alle übrigen mentem hat, so ist der Singular in den Text zu setzen, der sich in gleicher Weise bei Seneca 3 an folgenden Stellen findet: N. q. 1, 17, 7 ne coniugum quidem manu crinis ille . .. adtrectabatur. De benef. 6, 43, 1 In magnis erroribus sunt, qui ingentis animi credunt proferre, donare, plurium sinum ac domum inplere. De clem. 1, 9, 1 Cum, hoc aetatis esset (Divus Augustus), quod tu nunc es, duodevicesimum egressus annum, iam pugiones in sinum amicorum absconderat. 1, 1, 2 quorum capiti. Ep. 4, 8 Recognosce exemplum eorum, qui domesticis insidiis perierunt. Dial. 4, 17, 1 histriones in pronuntiando non irati populum movent, sed iratum bene agentes. II, 32, 2 Hoc inter nos et Tuscos, quibus summa est ful- gurum persequendorum scientia, inter est: nos putamus, quia nubes conlisae sunt, fulmina emitti. ipsi existimant nubes con- lidi, ut fulmina emittantur. Für ipse scheint der Gegensatz zu fehlen und man könnte vermuthen, es sei, wie das in den Handschriften so oft geschehen ist, ipsi mit isti verwechselt worden. Indess lässt sich als Gegensatz, der ipse rechtfertigt, denken, dass stoische Autoritäten Vorstellungen aus der Etrus kischen Doctrin zu den ihrigen gemacht hatten und so die 1 Vgl. auch Sehultess a. a. O. 2 Bezüglich anderer Schriftsteller vgl. Kühner, Ausführliche Grammatik II, S. 56, Anm. 1. m