Full text: Sitzungsberichte / Akademie der Wissenschaften in Wien, Philosophisch-Historische Klasse Sitzungsberichte der Philosophisch-Historischen Classe der Kaiserlichen Akademie der Wissenschaften, Wien, 154. Band, (Jahrgang 1907)

106 I. Abhandlung: Schönhacli. 
pre omnibus aliis sue societatis pejores; quis enirn tune appa- 
reat in quali societate major peccatorum, nobis hominibus non 
constat nunc, sed eos solummodo ideo nominavi, quia in Scrip- 
tura Sacra fuerunt in facinoribus suis famosi et quidam ex 
ipsis in illis facinoribus fuerunt primi. Die angefoclitene Be 
hauptung findet sich in der volkstümlichen Fassung S. 70 f., 
wo in der Tat die genannten Persönlichkeiten des Alten und 
Neuen Testamentes als die Führer ihrer Gruppen auftreten. 
Trotzdem verhält sich der von Berthold redigierte Text zu dem 
populären wie ein Entwurf zur Ausführung, das mag man er 
sehen, wenn man die kleine Partie Domin. 94, 1 mit meinem 
Druck S. 75f. vergleicht: discedite, maledicti, a celo, a terra, 
ab inferno: a celo, quia animabus vestris nunquam veniet inde 
aliquid bonum; a terra, quia nunquam aliquid bonum corpori 
nostro; ab inferno, quia utrumque semper torquebit. maledicti a 
demonibus, a dampnatis, a vobis ipsis semperque maledicti: a 
demonibus per irrisionem; a dampnatis per improperationem; 
a vobis ipsis per conscientie remorsionem. discedite —. respon- 
dent: ,quo? ad domos nostras, feoda et predia, ad lectum quietis 
vel ad mensam delectationis ? in mundum, unde venimus, vel 
ad patriam?' non, sed in ignem inferni et in eternum ignem, 
non ad ignem calefaciendum vel confabulandum. Isai. XLVII 
(47, 14): ,non sunt prune, quibus calefiant, nec focus, ut sedeant 
ad eum'. neque ad ignem, aliquid rari vel novi spectandum. 
Sap. XVII (17, 5): ,ignis quidem nulla vis poterat illis lumen 
prebere etc/ neque ad ignem, sed in ignem, ut ubique, subtus 
et supra, intus et extra, ardeatis. Isai. XLII (42, 25): ,et com- 
bussit eum in circuitu et non cognovit et succendit eum et non 
intellexit/ Job XX (20, 26): ,devorabit eum ignis, qui non 
(con) succenditur etc/ Ezech. (21, 32): ,ignis erit cibus ejus' 
(Vulg.: igni eris cibus). Isai. XXVI (26, 11): ,ignis hostes tuos 
devoret'. Psalm. (20, 10): ,et devorabit eos ignis'. subtus vos, 
quia infernum non timuistis. supra, quia celestia non deside- 
rastis. extra vos, quia temporalia nimis dilexistis. intra, quia 
peccatum intra vos servastis. — Die gesprochene Ausführung 
hat Berthold jedesfalls sozusagen dramatisch gegliedert, in 
einzelne abgerundete Szenen gesondert, die mit großer Kraft 
dargestellt wurden, wie sich allein schon aus den verzweiflungs 
vollen Vorwürfen der Verdammten gegen Gott und seine irdi-
	        
Waiting...

Note to user

Dear user,

In response to current developments in the web technology used by the Goobi viewer, the software no longer supports your browser.

Please use one of the following browsers to display this page correctly.

Thank you.