166
Circa le maledicentia che V. S. scrive spargersi di continuo da
gli heretici contra S. S til , cardinali et la corte di Roma 6 ) si desidera
saper die cosa si opponga per poterci rimediare, quando dicessero il
vero et del male cavar qualche bene, come si suol fare de le heresie, le
quali sono causa di dilucidar meglio i dogmi et la verità catholica, et
però V. S. ne darà più particolare avviso. Et non occorrendo altro in
risposta di dette sue...
58.
Graz, 15S0 Dezember 31
Malaspina zugestelltes Dekret Erzherzog Karls bezüglich dessen
Jurisdiktionsstreit mit dem Erzbischof von Salzburg.
Ardi. Vat. Nunz. Germ. 100 , /. 194'—196», 197», Orig.
Rev'nis dominis ordinariis per S. Ser tem licuit semper, hodierna
adhuc die licet et licebit in aeternum omnes ecclesiasticos eorum
jurisdictionis quandocunque libuerit visitare et eos in doctrina, vita
et moribus eorum secundum sacros canones, prout eis expedire vide¬
bitur, reformare, in qua re S. Ser tas adeo illis nullo unquam tempore
adversa futura est, ut illos etiam de eo semper sumopere collaudabit
et brachio adiutorioque suo seculari illis ad omnem eorum requisi¬
tionem, quoad eius facere poterit ingenue et perlubenter praesto erit. 1 )
Ita tamen, ut rerum mere temporalium dispositionem seu emenda¬
tionem S. Ser 1 ' pro more et consuetudine antiqua, quemadmodum
aliis principibus secularibus et signanter imperatori, ser mo archiduci
Ferdinando et ill m0 duci Bavariae itidem liberam relinquant. 2 )
(1) Et sicut S. Ser tis commissariis eiusmodi dominorum ordi¬
nariorum spirituali visitatori, demptis tamen et exceptis illis casibus,
qui maxime oculti et nemini revelandi erunt, ita et ipsorum ordinario¬
rum commissariis S. Ser ,is temporalibus reformationibus semper in¬
teresse liceat ac sic manus manum reciproce fricet et amabili utriusque
superioritatis concordia, qua vigente ecclesia semper quam maxime
«) Siehe Nr. 40, S. 126 j.
') Siehe Nr. 53, Anm. 6.
3 ) Die nun folgenden sedis Punkte sind die Antwort Erzherzog Karls auf
die von den Salzburger Kommissuren am 17. Dezember vorgebrachten Punkte
(Nr. 53). Sie decken sich teilweise mit den bereits im Anschluß an die Salzburger
Provinzialsynode von 1549 Österreich und Bayern übergebenen Gravamina gegen
alle Usurpationen der Laien und die Entfremdung des Kirchengutes (Loserth,
Reformation und Gegenreformation, S. S3 f.).